Cukrownia w Żninie od 1894 do 2004

03 May 24’

04 May 24’

Przez lata żnińska fabryka cukru była największym pracodawcą w regionie, początkowo produkując jedynie cukier surowy. Dziś obiekt ten jest centrum konferencyjno-wypoczynkowym, a zarazem wielką dumą mieszkańców Żnina.

XIX-WIECZNA FABRYKA

Miejsce z historią

35 HEKTARÓW PRZESTRZENI

Niezwykły obiekt

NIESPOTYKANY KLIMAT

Historia łączy się z nowoczesnością

Miejsce nieoczywiste

Bogatą historię Cukrowni Żnin rozpoczyna podjęcie decyzji przez żnińskich ziemian o budowie fabryki cukru w 1893 roku. Już rok później - 15 października 1894 roku ruszyła pierwsza kampania cukrownicza. Zuckerfabrik Znin, bo tak początkowo nazywała się żnińska fabryka, kierowana była przez Radę Nadzorczą i Zarząd spółki, a wśród tych władz przewagę stanowili Niemcy. Przyjmuje się, że Cukrownia mieściła się na 50 ha, a teren ten przyłączono do gruntów miejskich w styczniu 1894 roku.

Dwudziestolecie międzywojenne

Zakończenie I wojny światowej i Powstania Wielkopolskiego w 1919 roku sprawiło, że cukrownia znalazła się w rękach Polaków, gdyż usunięto niemieckiego dyrektora. Mimo to wielu Niemców pozostało na swoich stanowiskach, gdyż zrezygnowali z obywatelstwa Rzeszy Niemieckiej i przyjęli obywatelstwo polskie.

W roku 1922 fabryka cukru zaczęła funkcjonować jako polska spółka pod nazwą „Cukrownia „Żnin” – spółka z ograniczoną odpowiedzialnością”, a jej prezesem mianowany został Wiesław Tuchołka – właściciel ziemski ze Złotnik. Obok trzyosobowego Zarządu i Rady Nadzorczej zaczęło funkcjonować Walne Zgromadzenie Udziałowców, jednak nie wszyscy udziałowcy mogli zajmować stanowiska we władzach spółki – uzależnione było to od zdeponowania akcji w ramach kaucji wynoszącej 16 tys. zł.

Podczas wojny Cukrownia Żnin przeszła po raz kolejny pod panowanie Niemców, jednak nie trwało to długo, gdyż zaraz po oswobodzeniu Żnina zakład oddany został pod opiekę Polaków. 12 lutego 1945 na stanowisko dyrektora wrócił także inż. Zygmunt Kittel po uprzednim mianowaniu przez pełnomocnika Ministerstwa Przemysłu. Żnińska fabryka cukru przeszła na własność państwa 27 października 1950 r.

W latach 70. XX wieku najważniejszym celem działalności było skrócenie kampanii cukrowniczej, co osiągnięto poprzez modernizację i wymianę urządzeń. Ponadto wiele etapów pracy zmechanizowano, co przyczyniło się do poprawy warunków pracy, zwiększenia produkcji oraz wzrostu mocy przerobowej.

Historia cukrowni

XXI WIEK

W 2004 roku nastąpiło wygaszenie produkcji w Cukrowni Żnin, co spotkało się z licznymi protestami społecznymi. Jedną z form protestu była głodówka mężczyzn, a następnie głodówka kobiet i dzieci. Niemniej jednak, w magazynach Cukrowni wciąż przechowywano: cukier z Kruszewa oraz melasę z Kruszwicy.

W 2015 roku grupa Arche S.A. zakupiła Cukrownię i w 2017 roku rozpoczęła przekształcanie fabryki w obiekt konferencyjno-wypoczynkowo-gastronomiczny. W tym samym roku 11 sierpnia symbol Cukrowni Żnin – 72-metrowy komin uległ zniszczeniu przez nawałnicę. Obecnie ma on 35 metrów.

Mimo połączenia kolejowego Żnina z Inowrocławiem i Damasławkiem, władze Cukrowni uchwaliły budowę własnej kolejki, która już w 1894 roku zwoziła do fabryki buraki. Sieć torów o prześwicie 600 mm miała około 46 km. Kolejka fabryczna dysponowała 1 lokomotywą spalinową oraz 8 parowozami, z których jeden oglądać można dziś w Muzeum Kolei Wąskotorowej w Wenecji.

Ponadto na użytek kolejki pozostawało 50 wagoników 3-tonowych, 50 wagoników 6-tonowych i 12 wagoników 7-tonowych. Po II wojnie światowej z Cukrowni Gdańskiej sprowadzono jeszcze 70 wagoników. Na terenie cukrowni mieściły się 3 punkty zdawczo-odbiorcze. W latach 1971-1972 podjęto jednak decyzję o likwidacji żnińskiej kolejki fabrycznej ze względów ekonomicznych.

Kolekcja Arche

Nasze hotele

Folwark Łochów Łochów

Arche Cukrownia Żnin Żnin

Arche Tobaco Łódź Łódź

Wypoczek & Biznes

Pomysły na podróż

Słoneczna Majówka w Gdańsku

Arche Dwór Uphagena

Przyjaciółki w SPA - wyjątkowy Dzień wyjątkowych Kobiet

Arche Dwór Uphagena

Odprężający pobyt w SPA

Zamek Janów Podlaski

In order to provide services at the highest level, the Service uses cookies stored in the browser's memory. Detailed information about the purpose of their use, including processing of user activity data and advertising personalization, as well as the possibility to change cookie settings, can be found in the Privacy Policy.
By clicking ACCEPT ALL, you consent to the use of technologies such as cookies and to the processing by Arche S.A., ul. Puławska 361, 02-801, Warszawa, of your personal data collected on the Internet, such as IP addresses and cookie identifiers, for analytical and marketing purposes (including automated ad targeting, measuring their effectiveness, and processing user data for analytical purposes). You can change cookie settings and detailed consent preferences in the settings.